ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Παράγοντας κινδύνου είναι οτιδήποτε επηρεάζει την πιθανότητα να νοσήσει κάποιος από μια ασθένεια.

Διαφορετικές ασθένειες έχουν διαφορετικούς παράγοντες κινδύνου.

Μερικοί παράγοντες κινδύνου όπως π.χ. το κάπνισμα μπορούν να αλλάξουν.

Άλλοι όπως η ηλικία ή το οικογενειακό ιστορικό δεν μπορεί να αλλάξουν.

Το να έχει κάποιος έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου δεν σημαίνει ότι θα νοσήσει από την συγκεκριμένη ασθένεια.

Επιπροσθέτως το να μην έχει κάποιος παράγοντες κινδύνου δεν σημαίνει ότι δεν θα νοσήσει από την συγκεκριμένη ασθένεια.

Παρακάτω θα αναφερθούν ασθένειες για τις οποίες υπάρχουν αναγνωρισμένοι παράγοντες κινδύνου.

Περιεχόμενα:

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του νεφρού

  • Κάπνισμα

Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του νεφρού.

Ο κίνδυνος φαίνεται να συνδέεται με την ποσότητα και τα χρόνια καπνίσματος.

Μειώνεται με τη διακοπή του καπνίσματος αλλά χρειάζεται αρκετά χρόνια για να εξισωθεί με τον κίνδυνο ενός που δεν κάπνισε πότε.

  • Παχυσαρκία

Παχύσαρκοι ασθενείς έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του νεφρού.

Αυτό ίσως να οφείλεται σε συγκεκριμένες ορμονικές αλλαγές που οδηγούν στην ανάπτυξη του.

  • Εργασιακή έκθεση

Μελέτες υποστηρίζουν την σχέση μεταξύ εργασιακής έκθεσης σε συγκεκριμένες ουσίες και ανάπτυξης καρκίνου του νεφρού.

Μερικές από αυτές τις ουσίες είναι το κάδμιο, εντομοκτόνα, οργανικοί διαλύτες όπως το τριχλωροαιθυλένιο.

  • Γενετικοί και κληρονομικοί παράγοντες

Μερικοί άνθρωποι κληρονομούν την τάση ανάπτυξης συγκεκριμένων τύπων καρκίνου.

Σπάνιες κληρονομικές ασθένειες μπορεί να είναι αιτία καρκίνου του νεφρού.

Αυτές είναι:

1. Σύνδρομο Von Hippel – Lindau

2. Κληρονομικό θηλώδες νεφρικό καρκίνωμα

3. Σύνδρομο Birt- Hogg -Dube

4. Οικογενής καρκίνος νεφρού

  • Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του νεφρού

Μερικοί άνθρωποι που έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του νεφρού (χωρίς να έχουν κάποια από τα προαναφερθέντα κληρονομικά σύνδρομα) παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης αυτού του καρκίνου.

  • Αρτηριακή υπέρταση
  • Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων όπως η φαινακετίνη
  • Νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου

Ασθένειες με νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και ειδικά αυτοί που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης νεφρικού καρκίνου.

  • Φύλο

Οι άντρες νοσούν συχνότερα από τις γυναίκες σε αναλογία: 2/1

  • Φυλή

Οι Ινδιάνοι της Αμερικής και οι έγχρωμοι Αμερικανοί έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του νεφρού.

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο της ουροδόχου κύστης

  • Κάπνισμα

Είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

Οι καπνιστές έχουν τουλάχιστον τρεις φορές περισσότερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου σε σχέση με τους μη καπνιστές.

Το κάπνισμα είναι υπεύθυνο περίπου για τις μισές περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης σε άντρες και γυναίκες.

  • Επαγγελματική έκθεση σε χημικά

Η έκθεση σε χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία χρώματος και ονομάζονται αρωματικές αμίνες, μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

Αυτό αφορά εργαζόμενους στη βιομηχανία χρώματος, βαφείς, κομμώτριες, εργαζόμενους στη βιομηχανία παραγωγής ελαστικών, δέρματος και υφασμάτων.

  • Ορισμένα φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής

Έχουν ενοχοποιηθεί ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη (πυογλυταζόνη), όμως η σύνδεση αυτή είναι ακόμα αντικείμενο έρευνας.

Συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν αριστολοχικό οξύ έχουν επίσης ενοχοποιηθεί για αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ουροθηλιακού καρκίνου.

  • Ηλικία

Ο κίνδυνος αυξάνει με την ηλικία.

9 στους 10 ανθρώπους με καρκίνο της ουροδόχου κύστης έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 55 ετών.

  • Φύλο

Οι άνδρες αναπτύσσουν πιο συχνά καρκίνο της ουροδόχου κύστης σε σχέση με τις γυναίκες.

  • Χρόνια φλεγμονή της ουροδόχου κύστης και λοιμώξεις

Ουρολοιμώξεις, λιθίαση της ουροδόχου κύστης, καθετήρες που παραμένουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορούν να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

Η σχιστοσωμίαση που είναι μια λοίμωξη οφειλόμενη σε παράσιτο είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου σε χώρες της Αφρικής και της μέσης Ανατολής.

  • Ιστορικό ουροθηλιακού καρκίνου στο ανώτερο ουροποιητικό

Η ύπαρξη καρκίνου στη νεφρική πύελο, στον ουρητήρα ή την ουρήθρα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης.

  • Χημειοθεραπεία με κυκλοφωσφαμίδη
  • Προηγηθείσα ακτινοθεραπεία στην περιοχή της ελάσσονος πυέλου

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του προστάτη

  • Ηλικία

Ο προστατικός καρκίνος είναι σπάνιος σε άνδρες ηλικίας κάτω των 40 ετών.

Η πιθανότητα εμφάνισης του αυξάνει σημαντικά μετά τα 50.

6 στις 10 περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη εμφανίζονται σε άνδρες πάνω από 65 ετών.

  • Καταγωγή

Οι Αφροαμερικανοί νοσούν 6 φορές πιο συχνά από τους λευκούς.

  • Κληρονομικότητα

Ο προστατικός καρκίνος φαίνεται να εμφανίζεται πιο συχνά σε κάποιες οικογένειες γεγονός που υποδεικνύει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει ένας κληρονομούμενος ή γενετικός παράγοντας.

Η ύπαρξη συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο του προστάτη διπλασιάζει τον κίνδυνο, ενώ αν υπάρχουν πάνω από δύο συγγενείς ο κίνδυνος αυτός είναι 5-11πλάσιος.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη χωρίς όμως σαφή κλινικά δεδομένα είναι:

  • Δίαιτα πλούσια σε ζωικό λίπος
  • Παχυσαρκία
  • Επαγγελματική έκθεση σε χημικά
  • Φλεγμονές του προστάτη
  • Σεξουαλική συμπεριφορά
  • Κατανάλωση αλκοόλ

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του όρχεως

Υπάρχουν αναγνωρισμένοι οι εξής παράγοντες κινδύνου:

  • Κρυψορχία: σε ασθενείς με κρυψορχία υπάρχει αύξηση εμφάνισης καρκίνου 3-14 φορές περισσότερο
  • Υπογονιμότητα
  • Σύνδρομο Klinefelter
  • Οικογενειακό ιστορικό: η ύπαρξη συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο του όρχεως αυξάνει τον κίνδυνο να νοσήσει κάποιος από τον ίδιο τύπο καρκίνου. Τέτοια περιστατικά είναι πολύ λίγα και οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του όρχεως δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό
  • Ιστορικό καρκίνου στον ετερόπλευρο όρχι: περίπου 3 – 4 % των ασθενών με καρκίνο στον ένα όρχι , θα αναπτύξουν καρκίνο και στον ετερόπλευρό όρχι

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του πέους

  • Φίμωση
  • Πτωχή υγιεινή
  • Κάπνισμα
  • Χρόνια Φλεγμονή π.χ. βαλανοποσθίτιδα, ατροφική ξηρωτική βαλανίτιδα
  • Θεραπεία με υπεριώδη ακτινοβολία και λήψη φαρμάκων όπως η σποραλένη
  • Λοίμωξη από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)
  • Σεξουαλικό ιστορικό πολλαπλών συντρόφων και έναρξη επαφών σε μικρή ηλικία

Παράγοντες κινδύνου για αντρική υπογονιμότητα

Το 30 – 50% των περιπτώσεων υπογονιμότητας, οφείλεται στον ανδρικό παράγοντα.

Πολλές έρευνες υποστηρίζουν ότι η αύξηση της ανδρικής υπογονιμότητας τις τελευταίες δεκαετίες οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες και στον τρόπο ζωής όπως:

  • Εργασιακή έκθεση σε τοξικές ουσίες όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο, ο υδράργυρος, το βινυλοχλωρίδιο
  • Έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία
  • Το κάπνισμα και εξαρτησιογόνες ουσίες
  • Λήψη αναβολικών φαρμάκων
  • Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
  • Έκθεση σε οιστρογόνα κατά την ενδομήτριο ζωή
  • Έκθεση των γεννητικών οργάνων σε υψηλές θερμοκρασίες όπως στην σάουνα και στα θερμά λουτρά

Ιατρικοί λόγοι ανδρικής υπογονιμότητας:

  • Κρυψορχία
  • Ιστορικό προστατίτιδας
  • Λοίμωξη από παρωτίτιδα
  • Ιστορικό τραυματισμού των όρχεων
  • Παχυσαρκία

Παράγοντες κινδύνου για λιθίαση του ουροποιητικού

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης λίθων ουροποιητικού είναι:

  • Οικογενειακό ιστορικό λιθίασης ουροποιητικού
  • Αφυδάτωση
  • Δίαιτες πλούσιες σε ζωικές πρωτεΐνες, αλάτι και ζάχαρη
  • Παχυσαρκία
  • Χειρουργικές επεμβάσεις για μείωση βάρους
  • Υπερπαραθυρεοειδισμός
  • Κυστινουρία
  • Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος

Παράγοντες κινδύνου για στυτική δυσλειτουργία

Διάφοροι παράγοντες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης στυτικής δυσλειτουργίας όπως:

  • Ο Σακχαρώδης διαβήτης
  • Η Στεφανιαία νόσος
  • Το κάπνισμα
  • Η παχυσαρκία
  • Χειρουργικές επεμβάσεις ή ακτινοθεραπεία για καρκίνο του προστάτη
  • Η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων όπως αντικαταθλιπτικά, αντιυπερτασικά, αντιισταμινικά καθώς και φάρμακα για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη
  • Ψυχολογικές καταστάσεις όπως το άγχος και η κατάθλιψη
  • Κατάχρηση αλκοόλ ή εξαρτησιογόνων ουσιών

Παράγοντες κινδύνου για ουρολοιμώξεις

Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού είναι συχνές στις γυναίκες και σε πολλές περιπτώσεις υποτροπιάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου για τις ουρολοιμώξεις στις γυναίκες και περιλαμβάνουν:

  • Ανατομικές διαφορές: οι γυναίκες έχουν μικρότερο μήκος ουρήθρας σε σχέση με τους άνδρες, γεγονός που διευκολύνει την είσοδο μικροοργανισμών στην ουροδόχο κύστη
  • Σεξουαλικές επαφές: οι σεξουαλικά ενεργές γυναίκες τείνουν να έχουν περισσότερα επεισόδια λοιμώξεων του ουροποιητικού
  • Η χρήση συγκεκριμένων τρόπων αντισύλληψης όπως το διάφραγμα
  • Η εμμηνόπαυση: η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων προκαλεί αλλαγές στο ουροποιητικό σύστημα και το καθιστούν πιο ευαίσθητο σε λοιμώξεις

Άλλοι παράγοντες κινδύνου για ουρολοιμώξεις περιλαμβάνουν:

  • Ανωμαλίες του ουροποιητικού: παιδιά που γεννήθηκαν με ανωμαλίες του ουροποιητικού οι οποίες εμποδίζουν την ομαλή ροή ούρων αυξάνουν την πιθανότητα ουρολοιμώξεων
  • Λιθίαση του ουροποιητικού
  • Υπερτροφία προστάτη
  • Ανοσοκαταστολή
  • Χρήση καθετήρα
  • Πρόσφατο χειρουργείο στο ουροποιητικό σύστημα: οποιαδήποτε επεμβατική πράξη για διαγνωστικούς ή θεραπευτικούς λόγους αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης λοίμωξης του ουροποιητικού

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ:

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,